Pitru Paksha 2025: 7 सप्टेंबरपासून पितृपक्षाला सुरूवात झाली आहे, पितृपक्ष हा असा काळ आहे, जेव्हा पूर्वजांचे स्मरण केले जाते आणि त्यांना श्रद्धांजली वाहिली जाते. पितृपक्ष दरवर्षी 15 दिवसांचा असतो, ज्याला श्राद्ध पक्ष असेही म्हणतात. या काळात लोक त्यांच्या पूर्वजांसाठी तर्पण, श्राद्ध आणि पिंडदान इत्यादी करतात. असे म्हटले जाते की पितृपक्षात आपले पूर्वज 15 दिवस पृथ्वीवर येतात आणि त्यांच्या वंशजांना आशीर्वाद देतात. हिंदू धार्मिक शास्त्रांमध्ये श्राद्ध पक्षासाठी अनेक नियम सांगितले आहेत. या नियमांपैकी एक म्हणजे या काळात केस आणि नखे कापणे नाही. यामागील कारण काय आहे ते जाणून घेऊया.
हिंदू धर्मात पितृपक्षाला विशेष महत्त्व..
धार्मिक मान्यतेनुसार, 7 सप्टेंबरपासून सुरू झालेल्या हिंदू धर्मात पितृपक्षाला खूप विशेष महत्त्व मानले जाते. 15 दिवसांचा हा काळ पूर्वजांना समर्पित मानला जातो, त्यामुळे या काळात अनेक नियम पाळले जातात. धार्मिक मान्यतेनुसार, पितृपक्षात केस आणि नखे कापणे का निषिद्ध आहे? जाणून घेऊया..
पितृपक्षाचे नियम
धार्मिक मान्यतेनुसार, पितृपक्षात लग्न, पूजा, साखरपुडा, मुंडन असे कोणतेही शुभ किंवा मंगल कार्य केले जात नाही. तसेच या काळात नवीन वस्तू खरेदी करणे आणि वापरणे देखील प्रतिबंधित आहे. याशिवाय पितृपक्षात दाढी, मिशा आणि केस कापणे देखील टाळले जाते. पितृपक्षात दाढी, मिशा आणि केस न कापण्याची परंपरा शतकानुशतके चालत आली आहे. काही लोक धार्मिक कारणांमुळे पितृपक्षात केस आणि नखे कापणे टाळतात, तर काही लोक वैज्ञानिक कारणांमुळे या काळात केस आणि नखे देखील कापण्याचे टाळतात. कारण जाणून घ्या..
पितृपक्षात केस आणि नखे का कापत नाही?
धार्मिक मान्यतेनुसार, पितृपक्षात नखे न कापण्याची परंपरा पूर्वजांबद्दल आदर आणि शोक व्यक्त करण्यासाठी स्वीकारली जाते. पितृ पक्ष हा आध्यात्मिकदृष्ट्या शुद्ध आणि सात्विक जीवन जगण्याचा काळ आहे. असे म्हटले जाते की या काळात केस, दाढी आणि नखे कापणे पूर्वजांचा अनादर करते आणि त्यांच्या आत्म्याला त्रास देते.
स्मरण आणि श्रद्धेचे प्रतीक: पितृपक्ष हा पूर्वजांचे स्मरण करण्याचा आणि त्यांचा आदर करण्याचा काळ आहे, ज्यामध्ये बाह्य शारीरिक बदलांपासून दूर राहून मन सात्विक ठेवणे महत्वाचे आहे.
पूर्वजांचा अनादर: असे मानले जाते की या काळात नखे कापल्याने पूर्वजांचा अनादर होतो, जो पितृदेवासाठी एक प्रकारची अशुद्धता मानली जाते.
सात्विकतेचा काळ: हा काळ सात्विकतेचे पालन करण्याचा काळ आहे, ज्यामध्ये बाह्य स्वरूप किंवा बदलांकडे लक्ष दिले जात नाही.
जर तुम्हाला पितृपक्षात नखे कापायची नसतील, तर तुम्ही पितृपक्ष सुरू होण्याच्या एक दिवस आधी, पौर्णिमा तिथीला हे करू शकता. त्याच वेळी, पितृपक्ष संपल्यानंतरच नखे आणि केस कापावेत. तसेच, या काळात दाढी करू नये.